-
1 раздвоить
сов.( что) икегә аеру, икегә бүлү; икегә яру -
2 вздвоиться
сов.икегә тезелү, икегә әйләнү ( һәр саф) -
3 двоиться
несов.1) ( раздваиваться) икегә бүленү, икегә аерылу -
4 надвое
-
5 перегнуть
-
6 прорезать
I прор`езатьсов.( что)1) кисү, кисеп чыгару, [кисеп] ясау2) (прорубить, пропилить) ую, уеп ясау3) [үтәли] кисү, кисеп чыгару4) (пройти сквозь, поперек) икегә яру5) (протянуться через что-л.) кисеп үтү (узу), аркылы үтү (узу)6) ( о морщинах) сызылу, сызылып китү, барлыкка килүII прорез`атьнесов.; см. прорезать I -
7 раздвоиться
-
8 разделиться
сов.1) аерылу, икегә аерылу2) бүленү, бүленешү3) ( разделить имущество между собой) аерылып чыгу, бүленешү, мал-мөлкәтне бүлеп аерылышу4) мат. бүленү -
9 разрезать
I разр`езатьсов.( что)1) кисү, телү, кисеп ташлау, кискәләп бетерү, кисеп бетерү2) перен. ( рассечь водную гладь - о судне) яру, ярып бару3) кисеп ачу, яру, ярып җибәрү4) ( разделить на части) икегә аеру, уртага бүлүII разрез`атьнесов.; см. разрезать I -
10 вдвое
-
11 вздвоить
I вздво`итьсов.( что)II вздво`итьсов.; с.-х.( что) (вспахать вторично) икенче кат сөрү, яңадан сөрү -
12 на
I предлог1) с вин. п. (при обознач. действия, направленного на поверхность или внешнюю сторону предмета)...га, өстенә2) с вин. п. (при обознач. лиц, организаций, на к-рые возлагается ответственность, работа и т. п.)...га, өстенә3) с вин. п. (при обознач. места, на к-рое направлено действие)...гапойти на завод — заводка бару; заводка эшкә керү
4) с вин. п. (по направлению, в сторону)...га,...га табаидти на голос — тавыш ишетелгән якка таба бару; тавышка таба бару
окна на восток — тәрәзәләр көнчыгышка таба [карый]
дверь на улицу — ишек урамга таба [карый]
5) с вин. п. (при обознач. соприкоснсвения, столкновения)...ганаткнуться на кого-л. в темноте — караңгыда кемгә дә булса барып бәрелү
6) с вин. п. (при указ. срока, времени)...та,...нена зиму — кышка, кыш айларына
на этот раз — бу юлы, бу очракта
со дня на день — бүген-иртәгә, тиз арада, тиз вакыт эчендә
7) с вин. п. (с какой целью, для чего-л.)...га8) с вин. п. (при обозначении цели, назначения)...лык9) разг.; с вин. п. (при обознач. специальности, профессии)...лыккаучиться на слесаря — слесарьлыкка уку;
10) с вин. п. (для, ради)...га, өчен11) с вин. п. (с сущ. "лад", "манера", "образец")...ча, буенча12) с вин. п. (при обознач. предмета, являющегося орудием действия)...га13) с вин. п. (при обознач. количества, меры)...га14) с вин. п. (при умножении, делении)...га15) с предл. п. (на вопрос "где")...да, өстендә16) с предл. п. (при обознач. лиц, предметов, одетых, облачённых во что-л.)...өстендә,...өстенә17) с предл. п. (при обознач. области, сферы деятельности)...да18) с предл. п. (при указ. на положение, состояние)...да булусостоять на чьём-л. иждивении — берәүнең тәрбиясендә тору
19) с предл. п. (при обозначении времени, срока)...да20) с предл. п. (в нек-рых устойчивых сочет.)...гандана ходу — барганда, барган шәпкә
21) с предл. п. (при обознач. предмета, являющегося нижней или внутренней частью чего-л.)...лы,...эчле22) с предл. п. (при обознач. средств передвижения)...да,...белән23) с предл. п. (при посредстве, с помощью чего-л.)...да24) с предл. п. (при обознач. вещества, к-рое входит в состав чего-л.)...га эшләнгән,...да эшләнгән,...лы,... кушып (катнаштырып) эшләнгән•- сорвать зло II частицамәна, возьми — мә, ал
- на-поди -
13 нечётный
-ая; -оетак, икегә бүленми торган -
14 перегнуться
сов.( согнуться вдвое) бөгелү, икегә бөкләнү; ( согнуть тело) бөгелү, иелү -
15 переломить
-
16 переломиться
сов.1) сыну, сынып чыгу (икегә һ. б. ш.)2) перен.; разг. кискен (кинәт) үзгәрү (мәс. характер турында) -
17 плюс
м1) мат. ( знак) плюс, кушу билгесе2) нескл.; мат. кушу, плюс3) перен.; разг. плюс, өстенлек, артыклык, уңай як, файда4) в знач. союза; разг. өстәвенә, шуның өстенәон учится плюс ещё всякие нагрузки — үзе укый, өстәвенә тагын әллә нинди өстәмә эшләр дә йөкләгәннәр үзенә
5) плюс -
18 разделить
сов.1) ( что) бүлү, бүлеп кую, бүлеп бетерү, бүлеп чыгу2) ( кого-что) аеру, аерып кую; икегә аеру3) ( что с кем-чем) уртаклашу, бүлешү4) ( что) (выразить согласие) риза булу, кушылу, уртаклашуразделить чье-л. мнение — ( кемнең дә булса) фикеренә кушылу
5) ( что) мат. бүлү -
19 разобщить
-
20 разобщиться
сов.1) ( разъединиться) аерылу, икегә аерылу; бүленү2) ( потерять связь) читләшү, ара өзелү, ераклашу
- 1
- 2
См. также в других словарях:
форзац — Икегә бөкләнеп, яртысы китап тышының эчке ягына ябыштырылган, яртысы буш калган кәгазь бите … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өзү — 1. Бауны, җепне һ. б. ш. нык тартып, сузып, бөтенлеген юкка чыгару, икегә аеру. Кисеп чыгарып икегә аеру 2. Үсеп утырган берәр нәрсәне тартып сабагыннан, ботагыннан, тамырыннан аеру, аерып алу 3. Беркетелгән нәрсәне каерып, тартып, йолкып алу,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ярылу — 1. (Яру) 2. Салкыннан, корылыктан һ. б. ш. чәрдәкләнү, яргалану, ярык барлыкка килү 3. Шартлап бик вак кисәкләргә аерылу. Берәр сәбәптән шартлап ватылу, икегә аерылу 4. Кинәт бәрелүдән, сугылудан яки селкенүдән яисә искерүдән кисәкләргә аерылу,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
булавка — Нечкә тимер чыбыкны икегә бөгеп ясалган эләктергеч … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җөп — с. Икегә калдыксыз бүленә торган; киресе: так. иск. Пар иң азакта ике өч җөп көрәшче кала. ҖӨП КИТЕРҮ – Пар итеп туры китерү, шуның кебек үк ясау, парлау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
икеләнү — 1. Икегә әйләнү 2. Ачык бер карарга килә алмыйча тору. Шикләнү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
икелек — и. 1. Ике берәмлектән торган 2. с. Икегә җитәрлек 3. Ике тиенлек яки ике сумлык акча … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
куян — 1. Кимерүчеләр отр. озын колаклы кечерәк җәнлек. с. Шуның тиресеннән тегелгән 2. сөйл. Йорт куяны, кролик 3. күч. Куркак кеше 4. күч. Билетсыз пассажир. КУЯН ИРЕНЛЕ – Өске ирене тумыштан куянныкы кебек икегә аерылып торган кеше тур. КУЯН ЙОНЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
так — I. с. 1. Икегә төгәл бүленми торган, җөп түгел (натураль рәттәге саннар тур.) 2. диал. Буйдак, ялгыз, аерым. II. ТАК – с. Бина һ. б. корылмаларның стенасында түгәрәк кашага форм. архитектур бизәк. III. ТАК – аваз. ияр. Берәр авыр, зур нәрсәгә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ук — I. 1. Җәядән ату өчен нечкә, төз, каты агачтан башына үткен очлы металл беркетеп ясалган корал 2. Төрле механизмнарда һәм җайланмаларда күрсәтү хезмәтен үти торган тар һәм озын форм. детальләрнең, кисәкләрнең атамасы үлчәү угы 3. Күтәрү кранының… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
япь — 1. Агачның икегә яки берничәгә аерылган, ботакланган кәүсәсе яки ботагы. Шул аерылып, ботакланып киткән урын, аерма. Аермалы агач кәүсәсе яки ботагының аерылып торган бер сабагы, ботагы 2. Сәнәк, чәнечке кебек нәрсәләрнең теше 3. сөйл. Төп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге